ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΙΘΟΥΣΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ;

Τι ονομάζουμε αιθουσαίο σύστημα;

Όλοι μας έχουμε ακουστά τα πέντε αισθητηριακά συστήματα, το απτικό, το οσφρητικό, το γευστικό, το ακουστικό και το οπτικό. Όμως υπάρχουν ακόμη δυο κύρια αισθητηριακά συστήματα και αυτά είναι το αιθουσαίο και το ιδιοδεκτικό.

Το αιθουσαίο μας σύστημα βρίσκεται εσωτερικά στο αφτί και είναι υπεύθυνο για τις κινήσεις και τον συντονισμό του κεφαλιού, των ματιών και τις αντιδράσεις μας ενάντια στη βαρύτητα. Με λίγα λόγια μας βοηθάει τόσο στην ισορροπία, όσο και να κινούμαστε στο χώρο επιτρέποντας μας να γνωρίζουμε τη θέση, τη διεύθυνση και τη ταχύτητα μιας κίνησης. Μια επιπλέον σημαντική του λειτουργία είναι να διατηρεί ισορροπία στο επίπεδο διέγερσης του νευρικού συστήματος.

Διαταραχή του αιθουσαίου συστήματος μπορεί να οδηγήσει σε δύο μορφές του. Σε υποδραστικό αιθουσαίο ή σε υπερευαίσθητο αιθουσαίο. Στο υποδραστικό αιθουσαίο τα άτομα έχουν φτωχό στασικό έλεγχο και ανώριμα κινητικά πρότυπα. Αναζητούν στη καθημερινότητα τους έντονα αιθουσαία ερεθίσματα μέσω κατρακυλισμάτων, περιστροφών, αιωρήσεων, τρέξιμο σε διάφορες κατευθύνσεις και ζαλίζονται αρκετά δύσκολα.

Στον αντίποδα, άτομα με υπερεθαίσθητο αιθουσαίο σύστημα αποφεύγουν κάθε δραστηριότητα που απαιτεί αιώρηση, έντονη κίνηση, δραστηριότητες ισορροπίας και ενάντια στη βαρύτητα. Μπορεί να νιώθουν πιο άνετα να κάθονται στο πάτωμα και όχι σε μια καρέκλα όπου τα πόδια τους δεν ακουμπάνε στο πάτωμα, να ζαλίζονται πολύ εύκολα κλπ.

Μια επιπλέον δυσκολία που αντιμετωπίζει κάποιος όταν υπάρχει διαταραχή του αιθουσαίου συστήματος είναι δυσκολία στον αμφίπλευρο συντονισμό των κινήσεων του, σε δραστηριότητες δηλαδή που απαιτείται η ταυτόχρονη συμμετρική ή ασύμμετρη χρήση των δυο μεριών του σώματος, όπως για παράδειγμα να παίξει κάποιος πιάνο και με τα δύο τα χέρια ή να κάνει jumping jacks.

Πως θα καταλάβει κάποιος αν ένα παιδί έχει δυσλειτουργικό αιθουσαίο σύστημα;

Υπάρχουν κάποια σημάδια τα οποία είναι:

• Υπάρχει νευρικότητα όταν τα πόδια του αιωρούνται
• Αποφεύγει δραστηριότητες όπου το κεφάλι είναι ανάποδα
• Αποφεύγει έντονα κινητικά παιχνίδια
• Στη παιδική χαρά δε χρησιμοποιεί τη κούνια, τον μύλο και τα υπόλοιπα εξαρτήματα
• Ζαλίζεται εύκολα σε κινούμενο αυτοκίνητο
• Όταν σκύβει διατηρεί το κεφάλι ψηλἀ
• Αποπροσανατολίζεται όταν σκύβει το κεφάλι του
• Κινείται διαρκώς στον χώρο
• Στριφογυρίζει συχνά
• Λικνίζεται ασυναίσθητα όταν βρίσκεται σε ηρεμία
• Διστάζει να ανεβοκατέβει σκάλα και κρατιέται πάντα από τον τοίχο ή τα κάγκελα
• Αποφεύγει να κάνει πηδηματάκια
• Φοβάται τα ύψη
• Σκαρφαλώνει σε επικίνδυνα μέρη
• Πέφτει συχνά κάτω
• Αποφεύγει να σκαρφαλώνει
• Στρέφει όλον το κορμό για να κοιτάξει κάπου και όχι μόνο το κεφάλι
• Δείχνει να απολαμβάνει να πέφτει κάτω

Σας θυμίζουν τίποτα κάποια από τα παραπάνω;

Αν ναι, τότε ίσως το παιδάκι σας να έχει κάποια μορφή δυσλειτουργίας του αιθουσαίου συστήματος του. Στην περίπτωση αυτή βοηθητικό θα ήταν να γίνει στο παιδί αξιολόγηση από εργοθεραπευτή εξειδικευμένο στην θεραπεία μέσω της μεθόδου της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης.

Κυριαζή Μαρία, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια SI, BScOT-Συγγραφέας-OT blogger www.ergotherapeiakids.com