Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Ποιος είναι ο ρόλος των γονέων στην ειδική αγωγή;

Ποιος είναι ο ρόλος των γονέων όταν το παιδάκι τους παρακολουθεί κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα, π.χ. εργοθεραπεία; Τι πρέπει ακριβώς οι ίδιοι να κάνουν; Αφήνουν να αναλάβει τα πάντα ο ειδικός θεραπευτής ή μπορούν και οι ίδιοι να συμβάλουν με τον δικό τους τρόπο στην εξέλιξη του παιδιού τους;

Η απάντηση στις παραπάνω ερωτήσεις είναι ότι οι γονείς των παιδιών που παρακολουθούν κάποιο θεραπευτικό πρόγραμα παίζουν πολύ σημαντικός ρόλο και παράλληλα καθοριστικό καθ᾽ όλη τη διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας. Η ειδική αγωγή είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις μοναδικές ανάγκες του κάθε παιδιού και η συνεργασία μεταξύ γονέων και θεραπευτών είναι απαραίτητη για να μπορέσει το παιδί να επιτύχει στο μέγιστο δυνατό.

Δείτε επίσης: Εργοθεραπευτική αξιολόγηση: Τι να περιμένει ένας γονέας

Πάμε να δούμε ορισμένες βασικές πτυχές του ρόλου ενός γονέα στην ειδική αγωγή:

1. Υπεράσπιση

Ο γονέας αποτελεί τον ισχυρότερο συνήγορο του παιδιού του. Διαδραματίζει λοιπόν βασικό ρόλο στη διασφάλιση ότι οι ανάγκες του παιδιού του αναγνωρίζονται από τον θεραπευτή και αντιμετωπίζονται εντός του θεραπευτικού πλαισίου.

2. Συνεργασία με τον θεραπευτή

Η οικοδόμηση μιας ισχυρής συνεργασίας με τους γονείς και τους θεραπευτές είναι πολύ σημαντική. Αυτή η συνεργασία μπορεί να περιλαμβάνει τακτική επικοινωνία για την εξέλιξη του παιδιού και τις δυσκολίες στη καθημερινότητα του, συμμετοχή των γονέων κατά τη διάρκεια των συνεδριών αν ο θεραπευτής το κρίνει απαραίτητο για περαιτέρω εκπαίδευση τους, συναντήσεις για ανανέωση/ενημέρωση του εξατομικευμένου θεραπευτικού προγράμματος του παιδιού, αλλά και καθοδήγηση τους από τον θεραπευτή ώστε να ακολουθούν πρόγραμμα θεραπευτικό στο σπίτι, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει ασκήσεις, αλλάγες/ τροποποίηση του περιβάλλοντος και συμβουλές που θα βοηθήσουν το παιδί να επιτεύξει πιο γρήγορα τους στόχους του.

3. Παρακολούθηση προόδου

Οι γονείς θα πρέπει να παρακολουθούν τακτικά την πρόοδο του παιδιού τους στο θεραπευτικό πρόγραμμα. Η συχνή επικοινωνία με τους θεραπευτές βοηθά να παραμένουν ενημερωμένοι σχετικά με τους στόχους που δουλεύονται, ποιοι έχουν επιτευχθεί και ποιοι όχι.

4. Κατανόηση της νομοθεσίας για την ειδική αγωγή

Οι γονείς πρέπει να ενημερώνονται για τους νόμους και τους κανονισμούς που σχετίζονται με την ειδική αγωγή, όπως ο νόμος για την εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία. Αυτή η γνώση δίνει τη δυνατότητα στους γονείς να υποστηρίξουν αποτελεσματικά τα δικαιώματα του παιδιού τους.

5. Παροχή πολύτιμων πληροφοριών

Οι γονείς μπορούν να παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με το παιδί, τις δεξιότητες του, για το μαθησιακό του στυλ, τις προτιμήσεις του και τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά του. Αυτές οι πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας για τους θεραπευτές ώστε να προσαρμόσουν αποτελεσματικά τις θεραπευτικές τους στρατηγικές.

6. Συναισθηματική υποστήριξη

Η ειδική αγωγή αποτελεί πρόκληση τόσο για τους γονείς όσο και για το παιδί. Η συναισθηματική υποστήριξη είναι ζωτικής σημασίας και οι γονείς μπορούν να συνεργαστούν στενά με τον θεραπευτή και τα υπόλοιπα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας ώστε να αντιμετωπίσουν τυχόν συναισθηματικές ή συμπεριφορικές προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν στο παιδί.

7. Ενημέρωση

Η ενημέρωση με έρευνες σχετικά με τη διαταραχή του παιδιού τους και η παρακολούθηση σχετικών παρεμβάσεων στον τομέα της ειδικής αγωγής βοηθά τους γονείς να κατανοήσουν καλύτερα τις δυσκολίες του παιδιού τους και να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις που σχετίζονται με το θεραπευτικό του πρόγραμμα.

Στην ουσία, οι γονείς παίζουν συμπρωταγωνιστικό ρόλο στη διαδικασία της θεραπευτικής παρέμβασης, εκπαιδεύονται δηλαδή για να γίνουν συνθεραπευτές. Η ενεργή συμμετοχή τους διασφαλίζει ότι η θεραπευτική εμπειρία προσαρμόζεται στις εξατομικευμένες ανάγκες του παιδιού δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου το παιδί μπορεί να ευδοκιμήσει σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας του.

«Οι γονείς ως συνθεραπευτές» αναφέρεται σε μια συνεργατική προσέγγιση κατά την οποία οι γονείς συμμετέχουν ενεργά στις θεραπευτικές παρεμβάσεις του παιδιού τους. Αυτό το μοντέλο θεραπείας αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι γονείς στην ανάπτυξη και την ευημερία ενός παιδιού, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της ειδικής αγωγής.

Πως ο θεραπευτής μπορεί να εντάξει στο θεραπευτικό πρόγραμμα τους γονείς;

Πάμε τώρα να δούμε με ποιον τρόπο ένας θεραπευτής μπορεί να εντάξει στο θεραπευτικό πρόγραμμα του παιδιού τους γονείς και να τους βοηθήσει να γίνουν συνθεραπευτές.

1. Παροχή πληροφοριών

Ο θεραπευτής μπορεί να παρέχει στους γονείς πληροφορίες γενικά για τη διαταραχή του παιδιού, ανάλυση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει, καθώς και για συγκεκριμένες δεξιότητες και στρατηγικές για την υποστήριξη του παιδιού από τους ίδιους.

Αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την εκμάθηση του γονέα για το τι ασκήσεις πρέπει να κάνει στο σπίτι και με ποιον τρόπο, πώς να επικοινωνεί αποτελεσματικά με το παιδί, πως να διαχειρίζετε τη συμπεριφορά του και με ποιον τρόπο θα μπορέσει να δημιουργήσει ένα υποστηρικτικό περιβάλλον στο σπίτι.

2. Συμμετοχή των γονέων μέσα στη συνεδρία

Η συμμετοχή των γονέων μέσα στη συνεδρία τους επιτρέπει να παρατηρούν τη παρέμβαση και να μάθουν κάποιες από τις θεραπευτικές τεχνικές, ώστε να μπορούν να τις εφαρμόσουν στο σπίτι.

3. Ομάδες υποστήριξης γονέων

Η δημιουργία ομάδων υποστήριξης για τους γονείς μπορεί να ενισχύσει την αίσθηση της κοινότητας και των κοινών εμπειριών. Οι γονείς μπορούν να μάθουν ο ένας από τον άλλον και να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με αποτελεσματικές στρατηγικές για την υποστήριξη των παιδιών τους.

4. Προγραμματισμένα ραντεβού για ενημέρωση

Η επικοινωνία μεταξύ θεραπευτών και γονέων είναι όπως προαναφέρθηκε απαραίτητη. Οι διασφάλιση μέσω προγραμματισμένων ραντεβού των τακτικών συναντήσων θα διασφαλίσουν ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι είναι ενήμεροι για την πρόοδο και ενεργοί στη συνέχιση του θεραπευτικού πλάνου.

5.Σεβασμός των ορίων

Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι γονείς παίζουν ενεργό ρόλο στη θεραπεία. Είναι όμως πολύ σημαντικό να σέβονται τα επαγγελματικά όρια του θεραπευτή.

Οι θεραπευτές είναι εκείνοι που καθορίζουν τους τελικούς στόχους και καθοδηγούν τη θεραπευτική διαδικασία.

Γκουγκούμη Μαρία, Ειδική Παιδαγωγός MSc, Special Education Blogger www.special-learners.gr

Κυριαζή Μαρία, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια SI, BScOT-Συγγραφέας-ΟΤ blogger

Δείτε επίσης:

Εργοθεραπευτική αξιολόγηση: Τι να περιμένει ένας γονέας

Δείτε επίσης:

13+1 συμβουλές αντιμετώπισης κακογραφίας στο σπίτι