ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΣΙΤΙΣΗ; 9 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ!
Η ώρα του φαγητού πλησιάζει και μαζί με αυτήν και το άγχος σας για το αν το παιδί σας σήμερα θα καταφέρει να φάει το γεύμα του χωρίς γκρίνια και επεισόδια θεαματικά. Γιατί στην πλειοψηφία, σε κάθε γεύμα του παιδιού σας ο χώρος της τραπεζαρίας σας μετατρέπεται σε ένα μικρό πεδίο μάχης, με φωνές, διαπραγματεύσεις, απειλές, κλάματα και γεύματα ανέγγιχτα στην καλύτερη των περιπτώσεων μέσα στο πιάτο, στη χειρότερη πεταμένα στο πάτωμα.
Η επιλεκτική σίτιση ή διαφορετικά τροφική επιλεκτικότητα, είναι ένα ζήτημα που ταλανίζει αρκετούς γονείς και αποτελεί συχνό φαινόμενο σε παιδιά ηλικίας κυρίως τριών έως οχτώ ετών.
Δείτε επίσης: ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΣΙΤΙΣΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Πριν δούμε μερικές στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν στην επιλεκτικότητα του παιδιού σας, θα πρέπει αρχικά να αποκλειστούν οργανικά αίτια της όπως:
- Γενετικά
- Νευρολογικά
- Γαστραντερολογικά
Για τις παραπάνω περιπτώσεις θα πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικό ώστε να σας καθοδηγἠσει καταλλήλως.
Ας δούμε τώρα χρήσιμες στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν να διευρύνετε το διαιτολόγιο του μικρού σας!
1. Συζήτηση!
Η συζήτηση είναι το νούμερο ένα κλειδί. Συζητείστε με το παιδί σας από το προηγούμενο βράδυ για το τί θα μαγειρέψετε και για το τί θα ήθελε και το ίδιο να περιλαμβάνει το γεύμα του.
Φτιάχτε μια λίστα από υγιεινές τροφές που τρώει το παιδί σας, για κάθε διατροφική αλυσίδα (κρέας, όσπρια, λαχανικά, ζυμαρικά, ρύζι, φρούτα κλπ.) και προσθέστε μια μερίδα από τη κάθε μία μοιρασμένη στα γεύματα του. Δώστε τη δυνατότητα στο παιδί να επιλέξει τί θα του άρεσε από τις τροφές που έχετε σημειώσει να περιλαμβάνει το γεύμα του ή δώστε του δυο/τρεις επιλογές που θα πρέπει να επιλέξει τη μία για το γεύμα του, π.χ. «αύριο θέλεις να φας πατάτες ή ρύζι μαζί με το ψάρι σου;». Με αυτόν τον τρόπο δίνεται στο παιδί ο έλεγχος για το τί τρώει, ακόμα και αν αυτό είναι για ένα μέρος του γεύματος του. Είναι πιο ευχάριστο αυτό στο παιδί, από το να μην είχε καμιά επιλογή.
2. Ρεαλιστικές προσδοκίες...
Να θυμάστε πως η κάθε μερίδα φαγητού θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη βάση της ηλικίας του. Γνωρίζοντας τη ποσότητα για κάθε τρόφιμο που πρέπει να τρώει ένα παιδί μέσα στην ημέρα, αποφεύγεται η πίεση να φάει περισσότερο χωρίς το ίδιο να το θέλει. Για παράδειγμα μια μερίδα φρούτου ή λαχανικών για ένα παιδί 2 ετών αντιστοιχεί στο μέγεθος ενός μέτριου μήλου. Οπότε, σχετικά με αυτό, είναι καλό να συμβουλευτείτε έναν διατροφολόγο για το τί πρέπει να περιλαμβάνει μια ισορροπημένη διατροφή και σε ποιες ποσότητες.
3. Δοκιμή ξανά και ξανά...
Μη σταματήσετε να προσφέρετε στο παιδί κάποιο τρόφιμο που έχει απορρίψει. Τοποθετήστε κάθε φορά μια μικρή ποσότητα από τη τροφή που απορρίπτει, προτρέποντας το να δοκιμάσει μια μικρή μπουκίτσα, χωρίς όμως πίεση. Οι γευστικοί κάλυκες των παιδιών αναγεννούνται κάθε δέκα με δεκαπέντε ημέρες. Κάτι που δεν του αρέσει σήμερα, μπορεί να του αρέσει τον επόμενο μήνα!
Για να δεχτεί ένα παιδί να δοκιμάσει κάποιο φαγητό που δεν θέλει πρέπει να περάσει από τα εξής στάδια:
α. Να το ανεχτεί στο πιάτο του
β. Να το περιεργαστεί με το πιρούνι/κουτάλι του
γ. Να το μυρίσει/γλύψει
δ. Να το δοκιμάσει
Μπορείτε αρχικά να προετοιμάσετε το παιδί σας για το νέο τρόφιμο απλά παίζοντας μαζί του, λέγοντας μια αντίστοιχη ιστορία ή τραγουδάκι αν υπάρχει, ακόμα και να σας βοηθήσει στη κουζίνα για τη προετοιμασία του, χωρίς μετά να πρέπει να το φάει.
4. Όχι πίεση...
Αποφύγετε τη πίεση και τις απειλές την ώρα του γεύματος, π.χ. «Φάε το κρέας σου γιατί δεν θα δεις τηλεόραση σήμερα». Όταν πιέζετε ένα παιδί να δοκιμάσει κάτι που αρνείται, αυτό φέρνει αρνητικά αποτελέσματα στη ψυχολογία του, προκαλώντας του άγχος για την ώρα του φαγητού ή και φοβία.
5. Πείτε όχι στις ανταμοιβές...
«Φάε το μπρόκολο ή το αυγό σου και θα σου αγοράσω σοκολάτα». Πόσες φορές έχετε πει στο παιδάκι σας κάτι αντίστοιχο;
Το φαγητό είναι μια διαδικασία που μέσα από αυτήν το παιδί πρέπει να παίρνει απόλαυση και να μη γίνεται μέσο διαπραγματεύσεων. Χάνεται η ουσία και δίνεται η λάθος πληροφορία στο παιδί ότι θα πρέπει για ό,τι κάνει να υπάρχει και μια ανταμοιβή.
Μιλήστε επίσης με το παιδί σας για την αξία κατανάλωσης υγιεινών τροφών, τί προσφέρουν στον οργανισμό μας και σε τί μας βοηθάνε. Συζητήστε για τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει στον οργανισμό η συχνή κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών. Δεν λέμε όχι στις λιχουδιές, θα πρέπει όμως να καταναλώνονται με μέτρο.
6. Ποικιλία, και φυσικά νοστιμιά...
Σημαντικό ρόλο παίζει κάθε φορά που δίνετε στο παιδί σας να φάει κάτι, να αναρωτηθείτε αν αυτό εσείς θα το τρώγατε. Είναι νόστιμο; Μυρίζει όμορφα; Είναι στη σωστή θερμοκρασία; Αν η απάντηση είναι όχι, τότε είναι μάταιο να προσπαθείτε. Αν το γεύμα είναι μυρωδάτο και γευστικό, δύσκολα μπορεί κάποιος να αντισταθεί. Επίσης στα περισσότερα παιδιά δεν αρέσουν τα φαγητά με πολλά ή έντονα μπαχαρικά και σάλτσες.
Σχετικά με τη ποικιλία στις τροφές, πειραματιστείτε ανακατεύοντας το πρόγραμμα των γευμάτων, εκπλήξτε το παιδί σας με νέες γεύσεις ή ίδιες τροφές μαγειρεμένες με διαφορετικό τρόπο. Αν το παιδί σας βλέπει ότι έχει περισσότερες γευστικές επιλογές, θα μάθει να προσμονεί και να απολαμβάνει το φαγητό του.
7. Πάρτε τον έλεγχο του ντουλαπιού...
Αποφύγετε να έχετε στα ράφια των ντουλαπιών ή στο ψυγείου του σπιτιού σας τροφές και σνακ όπως σοκολάτες, μπισκότα, πατατάκια κλπ. Ή αν τα έχετε, καλό είναι να βρίσκονται σε ένα σημείο που τα παιδιά δεν θα έχουν πρόσβαση, ακόμα καλύτερα θα αγνοούν την ύπαρξη τους.
Τρώνε περισσότερα μπισκότα απ´ ότι χρειάζεται; Πετάξτε τα! Πίνουν περισσότερα αναψυκτικά απ᾽ ότι νερό; Μην τα ξαναπάρετε! Γνωρίζοντας ένα παιδί ότι υπάρχει στο σπίτι σαν εναλλακτική λύση το αγαπημένο του (ανθυγιεινό) σνακ, φυσικά και θα αρνηθεί να φάει το γεύμα που του ετοιμάσατε, ώστε να φάει για παράδειγμα το κρουασάν του, που είναι σίγουρα πιο λαχταριστό. Επίσης, καλό είναι να αποφεύγετε να δίνετε δυο ώρες πριν τα κυρίως γεύματα τέτοιου τύπου σνακ, που φουσκώνουν και κόβουν την όρεξη του παιδιού σας.
8. Θετική εμπειρία...
Κάντε την ώρα του γεύματος μια θετική εμπειρία για το παιδί με όμορφες αναμνήσεις. Τα γεύματα μπορούν να γίνουν διασκεδαστικά αν και το ίδιο συμμετέχει στη προετοιμασία τους ή το στρώσιμο του τραπεζιού. Μπορείτε να αφήσετε το παιδάκι σας να σας κόψει τη σαλάτα, να στρώσει το τραπεζομάντηλο ή ακόμα και να κόψει φρέσκα λουλούδια για να στολίσει το τραπέζι. Δεν υπάρχει η δυνατότητα να κόψει φρέσκα λουλούδια; Μπορεί να τα κατασκευάσει από χαρτί και να τα στολίσει!
Δημιουργήστε ένα ευχάριστο περιβάλλον όπου κάθεστε όλοι μαζί γύρω από το τραπέζι, λέγοντας ιστορίες, μοιράζοντας σκέψεις ή τις εμπειρίες της ημέρας σας και το δείπνο θα πάρει άλλη αξία για το παιδί. Επίσης πείτε όχι στις ηλεκτρονικές συσκευές αν είναι εφικτό.
9. Γίνετε παράδειγμα προς μίμηση...
Είναι δύσκολο να ζητάει κάποιος από ένα παιδί να μη τρώει π.χ. πολλές σοκολάτες μέσα στην ημέρα, αν ο ίδιος που το ζητάει τρώει σοκολάτες εξίσου στην ίδια ποσότητα μέσα στην ημέρα. Ή να ζητάτε από το παιδί να δοκιμάσει το μπρόκολο του, όταν εσείς ο ίδιος δεν το έχετε ποτέ αγγίξει. Ο κάθε γονέας αποτελεί το πρότυπο για το παιδί του, ακόμα και στις διατροφικές συνήθειες. Έχοντας οι ίδιοι σωστές διατροφικές συνήθειες είναι πιο εύκολο να τις ακολουθήσει το παιδί. Η πιο κατάλληλη ηλικία για να τις αποκτήσει ένα παιδί είναι η πρώιμη.
Καλή σας επιτυχία!
Κυριαζή Μαρία, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια S.I.-Συγγραφέας-OT blogger